Aktualności

We współczesnym świecie postępujący proces globalizacji i rozwój handlu międzynarodowego są głównymi przyczynami wzrostu potrzeb transportowych. Około 80% towarów przewożonych jest drogą morską, co wpływa na zwiększenie częstotliwości rejsów [UNCTAD, Review of Maritime Transport 2020]. Integracja międzynarodowa i możliwości bezwizowego przepływu osób spowodowały wzrost potrzeb morskich przewozów pasażerskich, zwłaszcza w żegludze promowej. Jednak wraz ze zwiększeniem częstotliwości przewozów morskich, wzrastała emisja zanieczyszczeń do środowiska. Niektóre obszary na świecie są szczególnie narażone na degradację w wyniku przedostawania się zanieczyszczeń ze względu na swoją budowę hydrologiczną i geologiczną oraz położenie geograficzne, czego przykładem jest region Morza Bałtyckiego i Morza Północnego (RMBiP). Z tego względu przewoźnicy promowi, których częstotliwość przewozów jest większa niż przewoźników nieregularnych, podejmują działania z zakresu zrównoważonego rozwoju, mające na celu ograniczyć emisję zanieczyszczeń do środowiska morskiego.

Celem pracy jest identyfikacja innowacyjnych i proekologicznych rozwiązań stosowanych w morskim transporcie towarowym i pasażerskim oraz ocena ich wpływu na funkcjonowanie i rozwój żeglugi promowej (na przykładzie przewoźników promowych w Regionie Morza Bałtyckiego i Morza Północnego). 

Sformułowano następującą hipotezę: innowacyjne i proekologiczne rozwiązania prowadzą do silnej koncentracji rynku po stronie podażowej, umożliwiając jednocześnie realizację celów ekologicznych określonych przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO – International Maritime Organization) oraz pozyskiwanie przewag konkurencyjnych przez innowacyjnych przewoźników.

W celu weryfikacji hipotezy wykorzystano metody badań wtórnych ilościowych i jakościowych, jak analiza treści oraz obserwacja prosta, a również metody badań pierwotnych ilościowych – statystycznych. Posłużono się  następującymi metodami analizy: jakościowej i ilościowej, SWOT oraz porównawczej. Wykorzystano także ekonomiczne narzędzia badawcze, m. in. strukturę udziałów, identyfikację tendencji rynkowych oraz porównania, czy wskaźniki. Zidentyfikowano działania przewoźników morskich z zakresu wdrażanych innowacyjnych i proekologicznych rozwiązań.

W pracy wykorzystano literaturę branżową, raporty międzynarodowe i źródła internetowe ze względu na aktualność poruszanych zagadnień i dynamikę ich zmian. Przeprowadzono analizę ilościową poprzez wykorzystanie danych z wybranych raportów rocznych przewoźników promowych, Shippax Market 20 oraz Review of Maritime Transport 2020. Posłużono się również informacjami z branżowych portali internetowych, stron internetowych przewoźników oraz dostawców innowacyjnych rozwiązań na rynek żeglugowy.

Na podstawie przeprowadzonych badań przyjęto hipotezę oraz sformułowano wnioski dotyczące wpływu zmian w regulacjach prawnych na rozwój proekologicznych i innowacyjnych rozwiązań w żegludze morskiej oraz sytuacji rynkowej przewoźników promowych. Okazało się, że zachodzą zależności pomiędzy ogólną kondycją finansową przedsiębiorstwa a wdrażaniem innowacyjnych i proekologicznych rozwiązań. Stosowanie działań zgodnych ze strategią zrównoważonego rozwoju miało wpływ nie tylko na generowany poziom emisji zanieczyszczeń przez statki, ale także na poprawę sytuacji ekonomicznej przewoźników promowych.

Przedstawiono również rekomendacje, dotyczące stosowania strategii agresywnej przez przewoźników promowych w celu dalszej ekspansji rynku oraz dążenia do zdobywania jakościowych i technologicznych przewag konkurencyjnych, jak też podejmowania działań zgodnych ze strategią zrównoważonego rozwoju.

Dominika Kaczerska

Akademia Morska w Gdyni, Wydział Zarządzania i Nauk o Jakości 

abstrakt pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Andrzeja S. Grzelakowskiego